Der Ring des Nibelungen, soms vertaald als De ring van de neveling, is het magnum opus van Richard Wagner, geschreven tussen 1853 en 1874. Het is gebaseerd op het Middelhoogduitse Nibelungenlied en de Oudnoorse Völsunga-saga. De ringcyclus is een vier voorstellingen durende muziek-theaterproductie, door Wagner omschreven als Ein Bühnenfestspiel für 3 Tage und einen Vorabend. De cyclus omvat vier samenhangende werken, Das Rheingold, Die Walküre, Siegfried en Götterdämmerung (het laatste in het Nederlands vertaald als Godenschemering). De première van de Ring vond plaats in augustus 1876 in het Bayreuther Festspielhaus onder leiding van dirigent Hans Richter.
De Ring is in velerlei opzicht een baanbrekend werk, niet alleen vanwege de immense duur en de veeleisende theaterproductie, maar ook omdat Wagner in dit werk het principe van het leitmotiv tot in de perfectie heeft uitgewerkt.
hoe heet de tweede opera uit de vierdelige cyclus der ring des nibelungen?
Wagner begon aan de Ring in 1848, na ideeën over werken over onder andere Frederik Barbarossa en Jezus van Nazareth terzijde te hebben geschoven. Als eerste schreef hij het libretto voor een heldenopera, genaamd Siegfrieds Tod (later werd dit de Götterdämmerung).
Het werk aan de opera werd verstoord door het Dresdner oproer, waarin de polemiserende Wagner zelf een niet onaanzienlijke rol speelde, waarna de componist moest vluchten naar Zwitserland. Daar werkte hij aanvankelijk andere theoretische geschriften uit (onder andere zijn theoretisch hoofdwerk Oper und Drama uit 1851) alvorens hij zich stortte op de ontbrekende voorgeschiedenis Der junge Siegfried (na twee verdere bewerkingen zal dit werk als Siegfried bekend worden). In het volgende jaar werden dan de teksten voor Die Walküre en Das Rheingold voltooid en vanaf 1853 begon hij met het componeren. Aanvankelijk vermoedde Wagner drie volle jaren nodig te zullen hebben voor de voltooiing van het werk, het zouden er uiteindelijk 21 blijken te zijn.